Έντυπο: Βοσπορίς

ID14
ΤίτλοςΒοσπορίς
Υπότιτλος/οι
Εξώφυλλο
Έναρξη έκδοσης1899-04-07
Λήξη έκδοσης1906-03-20
Τόπος έκδοσηςΚωνσταντινούπολη
ΓλώσσαΕλληνικά
Κατηγορία ΕντύπουΠεριοδικό
Κατηγορία Γυναικείου ΠεριοδικούΓυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό
Εκδοτικός Οίκος
Συχνότητα έκδοσηςΔεκαπενθήμερο
Σχήμα σελίδας8
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης
Άλλες Βιβλιοθήκες

Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (07/04/1899 - 10/04/1902, Πλήρης σειρά)

Βιβλιοθήκη της Βουλής (10/01/1904 - 10/02/1906, με κενά)

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1901 - 1906, με κενά)

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (20/04/1904 - 10/06/1905 και 01/05/1907 - 15/10/1907)

Εθνική Βιβλιοθήκη (Διάσπαρτα τεύχη)

Βιβλιοθήκη Οικουμενικού Πατριαρχείου (Κωνσταντινούπολη) (Διάσπαρτα τεύχη)

Ιδιωτική συλλογή Στρατή Ταρίνα (Διάσπαρτα τεύχη)

Οικογενειακά Αρχεία Τ. Ταβανιώτη και Κ. Παντελάκη - Ταβανιώτου (20/04/1902 - 10/04/1903, Πλήρης σειρά)

Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών (1903 - 1906, Διάσπαρτα τεύχη)

Περιγραφή

Το γυναικείο περιοδικό «Η Βοσπορίς» εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη από τις 7 Απριλίου 1899 έως και τις 20 Μαρτίου 1906. Αρχικά κυκλοφορεί ως γυναικείο έντυπο, ενώ αργότερα εξελίσσεται σε οικογενειακό. Το περιοδικό εκδίδεται και διευθύνεται από τη λόγια Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου. Οικονομικές και άλλες δυσχέρειες επιβάλλουν τη συμβολή διάφορων προσώπων στη διαχείριση ή τη διεύθυνση του περιοδικού. Κατά το χρονικό διάστημα από 10/03/1900 έως 30/07/1900 ο Λεωνίδας Κηλτζανίδης συνεργάζεται μαζί της ως εκδότης-διαχειριστής και το διάστημα από 05/09/1900 έως 20/03/1901 ο Ιωάννης Χατζόπουλος αναλαμβάνει χρέη διευθυντή. Από το τρίτο έτος και εξής η Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου διευθύνει μόνη της το περιοδικό, ενώ από 10/01/1904 και εξής το συνδιευθύνει με τον μετέπειτα σύζυγό της, Εμμ. Ταβανιώτη. Σύμφωνα με την εκδότρια στόχος του εκδοτικού εγχειρήματός της είναι η ηθική ωφέλεια και η πρόοδος του γυναικείου φύλου.

Η ύλη του περιοδικού, σύμφωνα με το προγραμματικό άρθρο του, κατανέμεται σε οκτώ (8) βασικές κατηγορίες: λογοτεχνία με ποιήματα, διηγήματα και μυθιστορήματα, πρωτότυπα και μεταφρασμένα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα και ανοικτές επιστολές. Στο περιοδικό εντοπίζονται εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά και θρησκευτικά θέματα, μελέτες και δοκίμια για επιστημονικά, γενικής επιμόρφωσης, ιστορικά, φιλολογικά, αρχαιολογικά και ιατρικά θέματα, το γυναικείο ζήτημα με τον αντιχειραφετικό και κάποιες φορές χειραφετικό λόγο, θέματα οικιακής οικονομίας (συνταγές μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής, ενδυμασίας και συμβουλές οικοκυρικής), θέματα ενημερωτικού χαρακτήρα (πνευματική, φιλολογική και καλλιτεχνική κίνηση), θέματα κοινωνικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα (μικρά αποφθέγματα, ανέκδοτα, αστείες ιστορίες και γελοιογραφίες) καθώς και στήλη αλληλογραφίας.

Τα γραφεία του περιοδικού βρίσκονταν αρχικά στην οδό Μαχμουδιέ 7-9 στην εμπορικήπεριοχή του Γαλατά «εν τωβιβλιοπωλείω Γ. Ι. Σεϊτανίδου», έπειτα στην οδό Κουρσούμ Χαν αρ. 3, στη συνέχεια στην Κουρσούμ Χαν αρ. 23, ενώ αργότερα στο Κουλέ-Καπού, Μπουγιούκ-Χενδέκ, Σεφκέτ-Βέη-Χαν. Το τυπογραφείο του Ν. Γ. Κεφαλίδου εκδίδει τα πρώτα τεύχη του περιοδικού, ενώ τα υπόλοιπα τεύχη εκδίδονται στα τυπογραφεία των Κ. Ζιβίδου, Κ. Ζιβίδου και Ν. Θεοδότη, Γ. Γεωργόπουλου, Ν. Γ. Κεφαλίδου, Αλέξανδρου Νομισματίδου, Ευάγγ. Βασιλειάδου και Γ. Γεωργόπουλου.

Η εκδότρια στον ετήσιο απολογισμό της επισημαίνει τις προκύπτουσες δυσκολίες, οι οποίες σχετίζονται με καθυστερήσεις λόγω τεχνικών τυπογραφικών λόγων, παρεκτροπές και καταχρήσεις των διεκπεραιωτών και των διανομέων, με το φύλο της, καθώς και με την εθνική απαξίωση που επέφερε η έλευση των δυτικών προτύπων. Σε όλη τη διάρκεια της έκδοσης της, «Η Βοσπορίς» αριθμεί διακόσια είκοσι τρία (223) τεύχη με οκτώ (8) σελίδες για κάθε τεύχος για το πρώτο έτος και δώδεκα (12) για όλα τα επόμενα. Εντοπίζονται είκοσι (20) τεύχη διπλά με είκοσι (20) σελίδες το καθένα και μερικά ενδιάμεσα με δεκαέξι (16) σελίδες. Από τις 7 Απριλίου 1899 και μέχρι τις 20 Ιουνίου 1899 τα πρώτα δώδεκα (12) τεύχη εκδίδονται σε εβδομαδιαία βάση, ενώ στη συνέχεια μέχρι το τέλος της έκδοσής του εκδίδεται ανά δεκαήμερο. Το σχήμα και οι διαστάσεις του περιοδικού είναι 4ο οκτασέλιδο (380x253 mm) για την περίοδο από 7 Απριλίου 1899 - 20 Ιανουαρίου 1900 και 4ο δωδεκασέλιδο (285x205 mm) από 10 Μαρτίου 1900 - 20 Μαρτίου 1906. Το διάστιχο είναι μονό σε δίστηλο με κάθετες γραμμές που χωρίζουν τις στήλες μεταξύ τους. Στην πλειονότητα των άρθρων η γλώσσα σύνταξης είναι αρχαϊζουσα υπερκαθαρεύουσα.

Το περιοδικό «Η Βοσπορίς» χαρακτηρίζεται ως εικονογραφημένο, καθώς στα τεύχη του περιοδικού δημοσιεύονται εικόνες, τοπογραφίες, προσωπογραφίες ομογενών και ευεργετών, λιθογραφίες, ξυλογραφίες, φωτογραφίες και σχέδια εργόχειρων, κεντημάτων, πλεκτών και θηκών. Οι εικόνες έχουν διακοσμητικό ρόλο και μερικές φορές συνοδεύουν κείμενα, ενώ άλλοτε είναι ανεξάρτητες από αυτά. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικές για την προώθηση της κυκλοφορίας του περιοδικού.

Σε ορισμένα από τα τεύχη εντοπίζεται στην τελευταία σελίδα τους επιστολικός φάκελος με τα αρχικά των αποδεκτών, συνδρομητών ή ανταποκριτών, η πόλη τους και οι απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν τεθεί σε προηγούμενη επικοινωνία, απολογία για τυχούσες καθυστερήσεις στις δημοσιεύσεις των άρθρων, ευχαριστίες, πληροφόρηση για την εγγραφή νέων συνδρομητριών και αποστολή αποδείξεων για τις συνδρομές, κ.λ.π. Στο πλαίσιο της Οθωμανικής επικράτειας η Βοσπορίς κυκλοφορούσε στις γύρω περιοχές της Κωνσταντινούπολης όπως Πέραν, Γαλατά, Μαρμαρά, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Μακροχώριο, Σκούταρι, Δαρδανέλια και Χάλκη. Σε άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας όπως Σμύρνη, Άδανα, Σελεύκεια, Νικομήδεια, Ικόνιο, Κερασούντα, Τραπεζούντα, Νικομήδεια και Κυδωνίαις. Στον έξω ελληνισμό της Βαλκανικής χερσονήσου, όπως Ανδριανούπολη, Φιλιππούπολη, Βάρνα, Οδησσό, Βουκουρέστι, Μοναστήριον, Σαράντα Εκκλησίες, Κορυτσά, Αργυρόκαστρο. Στις ευρωπαϊκές περιοχές της Οξφόρδης και του Παρισιού μέχρι το Κάιρο και την Ιερουσαλήμ, καθώς και στις ελληνικές πόλεις όπως Αθήνα, Ιωάννινα, Σέρρες, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Δράμα, Θάσο, Ζάκυνθο, Παραμυθιά Ηπείρου, Σουφλί, Καρπενήσι, Καστελλόριζο, Σάμο, Λήμνο, Χίο και Μόλυβο.

Η εγγραφή συνδρομητών και η είσπραξη των συνδρομών, καθώς και η αποστολή τραπεζιτικών επιταγών και ξένων γραμματοσήμων στα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας ή του περιοδικού πραγματοποιούνταν από τους κατά τόπους ανταποκριτές, προσωπικότητες με επαγγελματικό κύρος και γνώση των κατά τόπους καταστάσεων και προσώπων. Η κυκλοφορία του περιοδικού γινόταν με το σύστημα των ετησίων ή εξάμηνων συνδρομών καθώς και με μεμονωμένα φύλλα.Στην πρώτη σελίδα κάθε τεύχους αναφέρονται οι όροι εγγραφής: «Αι συνδρομαί προπληρώνονται επί αποδείξει φερούση την υπογραφήν και σφραγίδα της Διευθύνσεως». Προκειμένου να προσελκύσουν αναγνώστες απέστελλαν σε επιλεγμένους αναγνώστες το πρώτο τεύχος δωρεάν, ενώ όσοι δεν επέστρεφαν το πρώτο φύλλο θεωρούνταν συνδρομητές: «Ο κρατών το α’ φύλλον, λογίζεται συνδρομητής». Το τίμημα ήταν 50 γρόσια για την πρωτεύουσα, 60 γρόσια για την επαρχία και 15 χρυσά φράγκα για τις συνδρομές του εξωτερικού.

Σχόλια
Αναφορές/Βιβλιογραφία

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Όψεις της γυναικείας επιχειρηματικής δραστηριότητας: Ελληνίδες εκδότριες στον οθωμανικό χώρο (1887-1922)». Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2018.

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο ζήτημα στο περιοδικό Η Βοσπορίς». Μνήμων, 32 (2011-2012): 123-150.

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο περιοδικό Η Βοσπορίς (1899-1906). Συμβολή στη μελέτη του γυναικείου οθωμανικού τύπου». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2010.

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Λόγοι για την εκπαίδευση στα ελληνικά γυναικεία περιοδικά του οθωμανικού χώρου (19ος αι.-1906): Η γυναικεία λαϊκή εκπαίδευση». Μνήμων, τχ. 31 (2010): 115-150.

Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.

Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.


Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία.

Showing 181-200 of 719 items.

Άρθρα του Βοσπορίς

#IDΤίτλοςΥπότιτλος/οιΈντυποΣτοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράςΠερίληψηΠρωτότυποΜεταφρασμένοΤίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Γλώσσα πρωτότυπουΣυγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Σχόλια
1814700[Μήτηρ συγγραφέως]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 3 (1899), σ. 24Αστείο περιστατικό ανάμεσα σε μια μητέρα συγγραφέα και τη γειτόνισσά της.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
1824701ΠΛΑΝΗΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 13 (1901), σ. 151ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Σάμος.
1834702ΔΕΝ ΜΕ ΠΟΝΕΙΣ;ΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 13 (1901), σ. 153ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Υπογράφεται από το ψευδώνυμο "Το Ερμοπούλι της Τυμφρήστου".
1844703Αι ανδρείαι γυναίκεςΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 3 (1899), σ. 17-18Η αρθρογράφος προσπαθεί να νοηματοδοτήσει την έννοια της "ανδρείας γυναίκας", η οποία επιδιώκει την πραγμάτωση του Αγαθού στη γη σε αντιδιαστολή με την έννοια της "εμπορικής γυναίκας", η οποία εργάζεται για βιοπορισμό εκτός του οίκου.ΝαιΕλληνική
1854704[Παρακαλούνται οι κ.κ. συνδρομηταί]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 3 (1899), σ. 17Επικοινωνία με συνδρομητές.ΝαιΕίναι ανυπόγραφο.
1864705Υπέρ των διδασκάλωνΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 9 (1901), σ. 106Το παρόν άρθρο αναφέρεται στην κακή αμοιβή του επαγγέλματος του δασκάλου και της δασκάλας και αναφέρει την διαβίβαση υπομνήματος στη βουλή της Γαλλίας υπέρ της αύξησης των μισθών τους. ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν άρθρο ανήκει στη γενικότερη στήλη με τίτλο "ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ"
1874706[Καθυστέρηση διανομής τευχών]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 25Η εκδότρια ενημερώνει ότι για λόγους απρόβλεπτους καθυστλερησε η διανομή του 2ου και 3ου τεύχους. Ζητά να ενημερώσουν τη διεύθυνση όσοι/ες δεν παρέλαβαν τα τεύχη.
1884707Θάνατος περιηγήτριαςΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 9 (1901), σ. 106Το παρόν άρθρο αναφέρεται στον θάνατο της περιηγήτριας κυρίας Σαρζακ, ακολουθώντας τον σύζυγό της που πέθανε προ λίγων εβδομάδων.ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν άρθρο ανήκει στη γενικότερη στήλη με τίτλο "ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ".
1894708Η γυνή ιατρόςΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 25-26Το κείμενο αναφέρεται στο επάγγελμα της γυναίκας ιατρού. Η αρθρογράφος θεωρεί ότι η γυναίκα προκειμένου να γίνει ιατρός πρέπει να απαρνηθεί τη "γυναίκα". Επίσης η " ιατρική χειραφέτησις" της γυναίκας συνιστά ηθική συμφορά.ΝαιΕλληνική
1904709Βίος Αγίου ΓεωργίουΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1900), σ. 27Άρθρο που αναφέρεται στον βίο του Αγίου Γεωργίου.ΝαιΔημοσιεύεται στη στήλη "ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ".
1914710'Ε την ΠρωτομαγιάΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 29Ποίημα που εγκωμιάζει την άνοιξη κατά τη διάρκεια της οποίας η φύση γεμίζει λουλούδια.ΝαιΕλληνικήΑναφέρεται ότι είναι από την ανέκδοτη συλλογή "ΔΑΚΡΥΩΝ ΜΑΡΓΑΡΑ".
1924711Μάθημα προς τας οικοδέσποιναςΜεταδοτικότης ασθενειών διά των εντόμωνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 29-30Κείμενο σχετικό με τον τρόπο μετάδοσης μολυσματικών ασθενειών μέσω των εντόμων.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΛΑΪΚΗ ΙΑΤΡΙΚΗ".
1934712Διάκοσμος αιθούσης προς υποδοχήνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 30-31Το άρθρο προτείνει τον τρόπο που πρέπει να είναι οργανωμένη, διακοσμημένη και επιπλωμένη η αίθουσα υποδοχής του σπιτιού.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ".
1944713Πλύσις μαλλίνων και μεταξωτών υφασμάτωνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 31Το άρθρο παρέχει συμβουλές για τον τρόπο που πρέπει να πλένονται τα μάλλινα και μεταξωτά υφάσματα.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ".
1954714Γλύκυσμα εξ ωώνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 31Μαγειρική συνταγή.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΜΑΓΕΙΡΙΚΗ ΣΥΝΤΑΓΗ".
1964715[Γηραιά φιλάρεσκος]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 31Χιουμοριστική ιστορία.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
1974716[Βλαξ επαιρόμενος]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 31Αστείο περιστατικό.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
1984717Θήκη μουσικών τετραδίωνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 4 (1899), σ. 31-32Άρθρο που περιγράφει πως μπορεί να διακοσμηθεί μία θήκη για μουσικά τετράδια.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΕΡΓΟΧΕΙΡΟΥ". Το κείμενο συνοδεύεται από εικόνα.
1994718Αι γυναίκες εν τη Εκθέσει του ΒουφφάλουΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 9 (1901), σ. 106-107Το παρόν άρθρο αναφέρεται στις γυναίκες εκθέτριες, είτε ως αρχιτέκτονες είτε ως γλύπτριες, που έπαιξαν σπουδαίο ρόλο στην παναμερικανική έκθεση του Βουφφάλου. ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν άρθρο ανήκει στη γενικότερη στήλη με τίτλο "ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ".
2004719Η Εθνική Βιβλιοθήκη της ΓαλλίαςΒοσπορίςΈτος Γ, τχ. 9 (1901), σ. 107Το παρόν άρθρο αναφέρεται στη μετακόμιση της εθνικής βιβλιοθήκης της Γαλλίας λόγω υπερπληθύνσεως των βιβλίων, μιας και κατ' έτος εισάγονται 50000 ή 60000 βιβλία.ΝαιΕλληνική Γλώσσα άρθρου: Καθαρεύουσα. Το παρόν άρθρο ανήκει στη γενικότερη στήλη "ΑΝΑ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟΝ".
Showing 1-1 of 1 item.

Συντάκτης/τρια του Βοσπορίς

#Συντάκτης/τρια
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία
Showing 1-1 of 1 item.

Ιδιοκτήτης/τρια του Βοσπορίς

#Ιδιοκτήτης/τρια
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία
Showing 1-1 of 1 item.

Είδος Περιοδικού

#ΈντυποΕίδος Περιοδικού
1ΒοσπορίςΓυναικείο Περιοδικό
Showing 1-1 of 1 item.

Εκδότης/τρια του Βοσπορίς

#Εκδότης/τριαΈντυπο
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, ΚορνηλίαΒοσπορίς