Έντυπο: Βοσπορίς

ID14
ΤίτλοςΒοσπορίς
Υπότιτλος/οι
Εξώφυλλο
Έναρξη έκδοσης1899-04-07
Λήξη έκδοσης1906-03-20
Τόπος έκδοσηςΚωνσταντινούπολη
ΓλώσσαΕλληνικά
Κατηγορία ΕντύπουΠεριοδικό
Κατηγορία Γυναικείου ΠεριοδικούΓυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό
Εκδοτικός Οίκος
Συχνότητα έκδοσηςΔεκαπενθήμερο
Σχήμα σελίδας8
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης
Άλλες Βιβλιοθήκες

Γεννάδειος Βιβλιοθήκη (07/04/1899 - 10/04/1902, Πλήρης σειρά)

Βιβλιοθήκη της Βουλής (10/01/1904 - 10/02/1906, με κενά)

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.) (1901 - 1906, με κενά)

Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (20/04/1904 - 10/06/1905 και 01/05/1907 - 15/10/1907)

Εθνική Βιβλιοθήκη (Διάσπαρτα τεύχη)

Βιβλιοθήκη Οικουμενικού Πατριαρχείου (Κωνσταντινούπολη) (Διάσπαρτα τεύχη)

Ιδιωτική συλλογή Στρατή Ταρίνα (Διάσπαρτα τεύχη)

Οικογενειακά Αρχεία Τ. Ταβανιώτη και Κ. Παντελάκη - Ταβανιώτου (20/04/1902 - 10/04/1903, Πλήρης σειρά)

Εταιρία Μακεδονικών Σπουδών (1903 - 1906, Διάσπαρτα τεύχη)

Περιγραφή

Το γυναικείο περιοδικό «Η Βοσπορίς» εκδίδεται στην Κωνσταντινούπολη από τις 7 Απριλίου 1899 έως και τις 20 Μαρτίου 1906. Αρχικά κυκλοφορεί ως γυναικείο έντυπο, ενώ αργότερα εξελίσσεται σε οικογενειακό. Το περιοδικό εκδίδεται και διευθύνεται από τη λόγια Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου. Οικονομικές και άλλες δυσχέρειες επιβάλλουν τη συμβολή διάφορων προσώπων στη διαχείριση ή τη διεύθυνση του περιοδικού. Κατά το χρονικό διάστημα από 10/03/1900 έως 30/07/1900 ο Λεωνίδας Κηλτζανίδης συνεργάζεται μαζί της ως εκδότης-διαχειριστής και το διάστημα από 05/09/1900 έως 20/03/1901 ο Ιωάννης Χατζόπουλος αναλαμβάνει χρέη διευθυντή. Από το τρίτο έτος και εξής η Κορνηλία Λ. Πρεβεζιώτου διευθύνει μόνη της το περιοδικό, ενώ από 10/01/1904 και εξής το συνδιευθύνει με τον μετέπειτα σύζυγό της, Εμμ. Ταβανιώτη. Σύμφωνα με την εκδότρια στόχος του εκδοτικού εγχειρήματός της είναι η ηθική ωφέλεια και η πρόοδος του γυναικείου φύλου.

Η ύλη του περιοδικού, σύμφωνα με το προγραμματικό άρθρο του, κατανέμεται σε οκτώ (8) βασικές κατηγορίες: λογοτεχνία με ποιήματα, διηγήματα και μυθιστορήματα, πρωτότυπα και μεταφρασμένα, επιφυλλίδες, χρονογραφήματα και ανοικτές επιστολές. Στο περιοδικό εντοπίζονται εκπαιδευτικά, παιδαγωγικά και θρησκευτικά θέματα, μελέτες και δοκίμια για επιστημονικά, γενικής επιμόρφωσης, ιστορικά, φιλολογικά, αρχαιολογικά και ιατρικά θέματα, το γυναικείο ζήτημα με τον αντιχειραφετικό και κάποιες φορές χειραφετικό λόγο, θέματα οικιακής οικονομίας (συνταγές μαγειρικής, ζαχαροπλαστικής, ενδυμασίας και συμβουλές οικοκυρικής), θέματα ενημερωτικού χαρακτήρα (πνευματική, φιλολογική και καλλιτεχνική κίνηση), θέματα κοινωνικού και ψυχαγωγικού χαρακτήρα (μικρά αποφθέγματα, ανέκδοτα, αστείες ιστορίες και γελοιογραφίες) καθώς και στήλη αλληλογραφίας.

Τα γραφεία του περιοδικού βρίσκονταν αρχικά στην οδό Μαχμουδιέ 7-9 στην εμπορικήπεριοχή του Γαλατά «εν τωβιβλιοπωλείω Γ. Ι. Σεϊτανίδου», έπειτα στην οδό Κουρσούμ Χαν αρ. 3, στη συνέχεια στην Κουρσούμ Χαν αρ. 23, ενώ αργότερα στο Κουλέ-Καπού, Μπουγιούκ-Χενδέκ, Σεφκέτ-Βέη-Χαν. Το τυπογραφείο του Ν. Γ. Κεφαλίδου εκδίδει τα πρώτα τεύχη του περιοδικού, ενώ τα υπόλοιπα τεύχη εκδίδονται στα τυπογραφεία των Κ. Ζιβίδου, Κ. Ζιβίδου και Ν. Θεοδότη, Γ. Γεωργόπουλου, Ν. Γ. Κεφαλίδου, Αλέξανδρου Νομισματίδου, Ευάγγ. Βασιλειάδου και Γ. Γεωργόπουλου.

Η εκδότρια στον ετήσιο απολογισμό της επισημαίνει τις προκύπτουσες δυσκολίες, οι οποίες σχετίζονται με καθυστερήσεις λόγω τεχνικών τυπογραφικών λόγων, παρεκτροπές και καταχρήσεις των διεκπεραιωτών και των διανομέων, με το φύλο της, καθώς και με την εθνική απαξίωση που επέφερε η έλευση των δυτικών προτύπων. Σε όλη τη διάρκεια της έκδοσης της, «Η Βοσπορίς» αριθμεί διακόσια είκοσι τρία (223) τεύχη με οκτώ (8) σελίδες για κάθε τεύχος για το πρώτο έτος και δώδεκα (12) για όλα τα επόμενα. Εντοπίζονται είκοσι (20) τεύχη διπλά με είκοσι (20) σελίδες το καθένα και μερικά ενδιάμεσα με δεκαέξι (16) σελίδες. Από τις 7 Απριλίου 1899 και μέχρι τις 20 Ιουνίου 1899 τα πρώτα δώδεκα (12) τεύχη εκδίδονται σε εβδομαδιαία βάση, ενώ στη συνέχεια μέχρι το τέλος της έκδοσής του εκδίδεται ανά δεκαήμερο. Το σχήμα και οι διαστάσεις του περιοδικού είναι 4ο οκτασέλιδο (380x253 mm) για την περίοδο από 7 Απριλίου 1899 - 20 Ιανουαρίου 1900 και 4ο δωδεκασέλιδο (285x205 mm) από 10 Μαρτίου 1900 - 20 Μαρτίου 1906. Το διάστιχο είναι μονό σε δίστηλο με κάθετες γραμμές που χωρίζουν τις στήλες μεταξύ τους. Στην πλειονότητα των άρθρων η γλώσσα σύνταξης είναι αρχαϊζουσα υπερκαθαρεύουσα.

Το περιοδικό «Η Βοσπορίς» χαρακτηρίζεται ως εικονογραφημένο, καθώς στα τεύχη του περιοδικού δημοσιεύονται εικόνες, τοπογραφίες, προσωπογραφίες ομογενών και ευεργετών, λιθογραφίες, ξυλογραφίες, φωτογραφίες και σχέδια εργόχειρων, κεντημάτων, πλεκτών και θηκών. Οι εικόνες έχουν διακοσμητικό ρόλο και μερικές φορές συνοδεύουν κείμενα, ενώ άλλοτε είναι ανεξάρτητες από αυτά. Σε κάθε περίπτωση είναι σημαντικές για την προώθηση της κυκλοφορίας του περιοδικού.

Σε ορισμένα από τα τεύχη εντοπίζεται στην τελευταία σελίδα τους επιστολικός φάκελος με τα αρχικά των αποδεκτών, συνδρομητών ή ανταποκριτών, η πόλη τους και οι απαντήσεις στα ερωτήματα που έχουν τεθεί σε προηγούμενη επικοινωνία, απολογία για τυχούσες καθυστερήσεις στις δημοσιεύσεις των άρθρων, ευχαριστίες, πληροφόρηση για την εγγραφή νέων συνδρομητριών και αποστολή αποδείξεων για τις συνδρομές, κ.λ.π. Στο πλαίσιο της Οθωμανικής επικράτειας η Βοσπορίς κυκλοφορούσε στις γύρω περιοχές της Κωνσταντινούπολης όπως Πέραν, Γαλατά, Μαρμαρά, Φανάρι, Ξυλόπορτα, Μακροχώριο, Σκούταρι, Δαρδανέλια και Χάλκη. Σε άλλες πόλεις της Μικράς Ασίας όπως Σμύρνη, Άδανα, Σελεύκεια, Νικομήδεια, Ικόνιο, Κερασούντα, Τραπεζούντα, Νικομήδεια και Κυδωνίαις. Στον έξω ελληνισμό της Βαλκανικής χερσονήσου, όπως Ανδριανούπολη, Φιλιππούπολη, Βάρνα, Οδησσό, Βουκουρέστι, Μοναστήριον, Σαράντα Εκκλησίες, Κορυτσά, Αργυρόκαστρο. Στις ευρωπαϊκές περιοχές της Οξφόρδης και του Παρισιού μέχρι το Κάιρο και την Ιερουσαλήμ, καθώς και στις ελληνικές πόλεις όπως Αθήνα, Ιωάννινα, Σέρρες, Καβάλα, Θεσσαλονίκη, Δράμα, Θάσο, Ζάκυνθο, Παραμυθιά Ηπείρου, Σουφλί, Καρπενήσι, Καστελλόριζο, Σάμο, Λήμνο, Χίο και Μόλυβο.

Η εγγραφή συνδρομητών και η είσπραξη των συνδρομών, καθώς και η αποστολή τραπεζιτικών επιταγών και ξένων γραμματοσήμων στα κεντρικά γραφεία της εφημερίδας ή του περιοδικού πραγματοποιούνταν από τους κατά τόπους ανταποκριτές, προσωπικότητες με επαγγελματικό κύρος και γνώση των κατά τόπους καταστάσεων και προσώπων. Η κυκλοφορία του περιοδικού γινόταν με το σύστημα των ετησίων ή εξάμηνων συνδρομών καθώς και με μεμονωμένα φύλλα.Στην πρώτη σελίδα κάθε τεύχους αναφέρονται οι όροι εγγραφής: «Αι συνδρομαί προπληρώνονται επί αποδείξει φερούση την υπογραφήν και σφραγίδα της Διευθύνσεως». Προκειμένου να προσελκύσουν αναγνώστες απέστελλαν σε επιλεγμένους αναγνώστες το πρώτο τεύχος δωρεάν, ενώ όσοι δεν επέστρεφαν το πρώτο φύλλο θεωρούνταν συνδρομητές: «Ο κρατών το α’ φύλλον, λογίζεται συνδρομητής». Το τίμημα ήταν 50 γρόσια για την πρωτεύουσα, 60 γρόσια για την επαρχία και 15 χρυσά φράγκα για τις συνδρομές του εξωτερικού.

Σχόλια
Αναφορές/Βιβλιογραφία

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Όψεις της γυναικείας επιχειρηματικής δραστηριότητας: Ελληνίδες εκδότριες στον οθωμανικό χώρο (1887-1922)». Διδακτορική Διατριβή, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2018.

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο ζήτημα στο περιοδικό Η Βοσπορίς». Μνήμων, 32 (2011-2012): 123-150.

Αναγνωστοπούλου, Χρυσούλα. «Το γυναικείο περιοδικό Η Βοσπορίς (1899-1906). Συμβολή στη μελέτη του γυναικείου οθωμανικού τύπου». Μεταπτυχιακή Διπλωματική Εργασία, Πανεπιστήμιο Κρήτης, 2010.

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Λόγοι για την εκπαίδευση στα ελληνικά γυναικεία περιοδικά του οθωμανικού χώρου (19ος αι.-1906): Η γυναικεία λαϊκή εκπαίδευση». Μνήμων, τχ. 31 (2010): 115-150.

Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.

Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.


Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία.

Showing 361-380 of 719 items.

Άρθρα του Βοσπορίς

#IDΤίτλοςΥπότιτλος/οιΈντυποΣτοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράςΠερίληψηΠρωτότυποΜεταφρασμένοΤίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Γλώσσα πρωτότυπουΣυγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Σχόλια
3614989ΤΥΦΛΟΙ ΒΛΕΠΟΝΤΕΣΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 6 (1899), σ. 46 Έτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 54-55Το άρθρο αναφέρεται στην κατάσταση των ανθρώπων που αν και τυφλοί μπορέσαν να εκπαιδευτούν ή και να ασκούν διάφορα επαγγέλματα καταφέρνοντας με αυτό τον τρόπο να είναι αυτόνομοι στη ζωή. Καταλήγει, λέγοντας, ότι αυτοί οι άνθρωποι αν και τυφλοί μπορούν να "δουν" μέσω της ακόης ή της αφής.ΝαιΕλληνικήΔημοσιεύεται στη στήλη "ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΠΑΡΑΔΟΞΑ". Πρόκειται για άρθρο σε δύο συνέχειες.
3624990Διατήρησις εδωδίμωνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 6 (1899), σ. 48Συμβουλές διατήρησης φαγώσιμων με τη μέθοδο του βρασμού.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ".
3634991Σφογγωτόν (ομελέττα) με ήπατα πτηνώνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 6 (1899), σ. 48Μαγειρική συνταγή.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΜΑΓΕΙΡΙΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΑΙ".
3644992Σφογγωτόν με χοιρομήριονΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 6 (1899), σ. 48Μαγειρική συνταγή.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΜΑΓΕΙΡΙΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΑΙ".
3654993[Ρωμηοί στο Παρίσι]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 6 (1899), σ. 48Ειρωνικό αστείο για τους Ρωμηούς.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
3664994Η μουσική των δεσποινίδωνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 6 (1899), σ. 48Χιουμοριστική ιστορία.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ".
3674995Η γυνή εν τη φιλανθρωπίαΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 49-51Το άρθρο αναφέρεται στη σχέση της γυναίκας με την φιλανθρωπία. Η αρθρογράφος θεωρεί ότι το "ευεργετείν" είναι μέσο και σκοπός της ηθικής ζωής. Η αγάπη ως μορφή επίγειας δράσης δόθηκε περισσότερο ως κλήρος στη γυναίκα παρά στον άνδρα. Γι' αυτό η φιλανθρωπία είναι αρμοδιότητα της γυναίκας. Επίσης το άρθρο αναφέρεται στη λειτουργία της "Φιλόπτωχου Αδελφότητας των Κυριών" του Πέρα και στην ίδρυση του τμήματος των Νοσοκόμων γυναικών.ΝαιΕλληνική
3684996Η τιμιότης ανταμειβόμενηΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 53 Έτος Α, τχ. 8 (1899), σ. 59-60 Έτος Α, τχ. 10 (1899), σ. 76-77 Έτος Α, τχ. 11 (1899), σ. 84-85 Έτος Α, τχ. 12 (1899), σ. 93-94Διήγημα που περιγράφει την ιστορία του Μαυρίκιου, ενός σαραντάχρονου οικογενειάρχη, ο οποίος αν και αντιμετωπίζει οικονομικές δυσκολίες παραμένει τίμιος.ΝαιΓερμανικάΔιήγημα σε πέντε συνέχειες.
3694997ΚΟΙΜΗΣΟΥ"Εκ της ανεκδότου συλλογής Ωχρά έπη"ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 54Ποίημα με κεντρική ιδέα ότι η λησμονιά φέρνει την ευδαιμονία στη ζωή.ΝαιΕλληνική Στο τέλος του ποιήματος υπάρχει η σημείωση: Εν Βαφεοχωρίω.
3704998Τα διατί και διότι της οικιακής οικονομίαςΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56Το άρθρο εξηγεί με όρους της Φυσικής γιατί ιδρώνουμε όταν φορούμε αδιάβροχο.ΝαιΕλληνική Είναι ανυπόγραφο. Δημοσιεύεται στη στήλη "ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ".
3714999Διατήρησις πρασίνων φασήλωνΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56Συμβουλή για τον τρόπο διατήρησης των φασολιών.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΟΙΚΙΑΚΗ ΣΥΜΒΟΥΛΗ".
3725000Σφογγωτόν με αμανίτας (μανιτάρια)ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56Συνταγή μαγειρικής.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΜΑΓΕΙΡΙΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΑΙ".
3735001Σφογγωτόν με τομάταςΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56Μαγειρική συνταγή.Δημοσιεύεται στη στήλη "ΜΑΓΕΙΡΙΚΑΙ ΣΥΝΤΑΓΑΙ".
3745002[Έκαμα την διαθήκην μου]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56Ελληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ". Πρόκειται για χιουμοριστικό στιγμιότυπο.
3755003Αγγελία γάμου εν εφημερίδιΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΕΥΤΡΑΠΕΛΑ". Πρόκειται για ειρωνικό αστείο σχετικό με τα γυναικεία δικαιώματα.
3765004[Συστάσεις για Γαλλίδα δασκάλα]ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 7 (1899), σ. 56Ανακοίνωση του περιοδικού που συστήνει θερμά στις αριστοκρατικές -όπως σημειώνεται- οικογένειες των ομογενών μια Γαλλίδα δασκάλα.Ναι
3775010Η γυνή εν τη φιλολογίαΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 8 (1899), σ. 57-59Το άρθρο εξετάζει το αν μια γυναίκα μπορεί να ασχοληθεί με τη φιλολογία. Η αρθρογράφος θεωρεί ότι η ενασχόληση της γυναίκας με τη φιλολογία είναι συμβατή με τη φύση της και δεν την απομακρύνει από τα οικιακά της καθήκοντα. Αντίθετα βοηθά στην ηθική της ανάπτυξη.ΝαιΕλληνική
3785012ΒΙΟΣ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ ΕΙΡΗΝΗΣ(Η μνήμη αυτής Μαΐου 5)ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 8 (1899), σ. 59Το άρθρο αναφέρεται στον βίο της Αγίας Ειρήνης.ΝαιΕλληνική Δημοσιεύεται στη στήλη "ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ".
3795014Ο ΠΟΝΟΣΕκ της ανεκδότου συλλογής "Ωχρά Έπη"ΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 8 (1899), σ. 61Ποίημα με κεντρική ιδέα ότι ο πόνος είναι το μόνο αληθινό πράγμα στη ζωή.ΝαιΕλληνική Στο τέλος του ποιήματος υπάρχει η σημείωση: Εν Βαφεοχωρίω.
3805017ΑΙ ΚΑΚΑΙ ΜΑΣ ΕΞΕΙΣΒοσπορίςΈτος Α, τχ. 8 (1899), σ. 61-62 Έτος Α, τχ. 9 (1899), σ. 70-71Το άρθρο κατακρίνει κακές συνήθειες που απορρέουν από την πιστή εφαρμογή των επιταγών του συρμού και παρασύρουν άνδρες και γυναίκες σε υπερβολές.ΝαιΕλληνική Άρθρο σε 2 συνέχειες.
Showing 1-1 of 1 item.

Συντάκτης/τρια του Βοσπορίς

#Συντάκτης/τρια
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία
Showing 1-1 of 1 item.

Ιδιοκτήτης/τρια του Βοσπορίς

#Ιδιοκτήτης/τρια
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, Κορνηλία
Showing 1-1 of 1 item.

Είδος Περιοδικού

#ΈντυποΕίδος Περιοδικού
1ΒοσπορίςΓυναικείο Περιοδικό
Showing 1-1 of 1 item.

Εκδότης/τρια του Βοσπορίς

#Εκδότης/τριαΈντυπο
1Πρεβεζιώτου-Ταβανιώτου, ΚορνηλίαΒοσπορίς