Έντυπο: Κυψέλη

ID19
ΤίτλοςΚυψέλη
Υπότιτλος/οιΓυναικείον Σύγγραμμα Περιοδικόν
Εξώφυλλο
Έναρξη έκδοσης1845-05-01
Λήξη έκδοσης1845-10-01
Τόπος έκδοσηςΚωνσταντινούπολη
ΓλώσσαΕλληνική
Κατηγορία ΕντύπουΠεριοδικό
Κατηγορία Γυναικείου ΠεριοδικούΓυναίκα εκδότρια - γυναικείο αναγνωστικό κοινό
Εκδοτικός ΟίκοςΑ. Κορομηλάς και Π. Πασπαλλής
Συχνότητα έκδοσηςΜηνιαίο
Σχήμα σελίδας8
Ψηφιακό Αποθετήριο Κυψέλης
Άλλες Βιβλιοθήκες

Ιδιωτική βιβλιοθήκη του Ακύλα Μήλλα,

Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο (Ε.Λ.Ι.Α.),

Ψηφιακή Βιβλιοθήκη Νεοελληνικών Σπουδών Ανέμη.

Περιγραφή

Η έκδοση της Κυψέλης υπήρξε καινοτόμο εγχείρημα καθώς αποτελεί μία από τις πρώτες ελληνικές εκδοτικές απόπειρες στην Κωνσταντινούπολη και η πρώτη γυναικεία. Η πρωιμότητα του εγχειρήματος έκρινε και τη διάρκεια του, η οποία υπήρξε βραχύβια αφού εκδόθηκε για έξι μόνον (συνεχόμενους) μήνες, από 01/05/1845 έως και τον Οκτώβριο του ίδιου έτους. Εκδότρια σε όλη την περίοδο κυκλοφορίας του περιοδικού ήταν η ποιήτρια, δασκάλα και διευθύντρια παρθεναγωγείων Ευφροσύνη Σαμαρτζίδου. Διευθυντής ήταν ο Ιωάννης Λαζαρίδης. Το περιοδικό τυπώνονταν από το τυπογραφείο των «Α. Κορομηλά και Π. Πασπαλλή». Η Κυψέλη εκδιδόταν σε σχήμα 8ο και ήταν μηνιαίας κυκλοφορίας. Το περιοδικό χαρακτηρίζεται ως γυναικείο στον υπότιτλο και αφιερώνεται στη σουλτάνα και βασιλομήτορα, την «Άνασα του γυναικείου φύλου της Ανατολής». Στόχος του υπήρξε η ανάδειξη της αναγκαιότητας της γυναικείας εκπαίδευσης και η συμβολή του στην πρόοδο των λαών της Ανατολής. Το εξώφυλλο που έχουμε στη διάθεση μας είναι το μοναδικό που έχει μέχρι τώρα βρεθεί. Αξιοπρόσεκτη είναι η εικόνα που βρίσκεται στη μέση σχεδόν του εξωφύλλου. Στο κάτω του μέρος διακρίνεται μία Μούσα. Είναι γνωστό ότι οι Μούσες της αρχαιότητας, σύμφωνα με την Ελληνική Μυθολογία, ήταν προστάτιδιες της πνευματικής δημιουργίας και ειδικότερα προστάτιδιες της ποίησης, της μουσικής, του τραγουδιού. Το οπισθόφυλλο είναι επίσης το μοναδικό που διασώζεται και αποτελεί και εκείνο πηγή πληροφοριών για την Κυψέλη. Συγκεκριμένα, φαίνεται πως γενικός διευθυντής και υπεύθυνος για τις συνδρομές στην Κωνσταντινούπολη ήταν ο εκδότης-τυπογράφος Ιωάννης Λαζαρίδης. Για την Σμύρνη υπεύθυνος για τις συνδρομές ήταν ο Ι. Μάγνης, επίσης τυπογράφος, για τη Σύρο ο Γ. Μελισταγής, για την Αθήνα ο Δ. Πανταζής, για το Βουκουρέστι ο Ι. Σκαρλάτος και για το Γαλάτσι ο Δ. Κωνσταντινίδης. Άλλη πληροφορία που παίρνουμε από το οπισθόφυλλο είναι ότι η ετήσια συνδρομή είχε οριστεί σε τρία δίστηλα (ισπανικό νόμισμα). Το δίστηλο αποτελούσε διεθνές μέσο συναλλαγών. Αυτό φαίνεται, εξάλλου, και από την απόφαση των νομισματικών αρχών του ελληνικού βασιλείου να μεταρρυθμίσουν στα 1833 τον αργυρό φοίνικα καθιστώντας το νέο νόμισμα, τη δραχμή, ακριβές υποπολλαπλάσιο του δίστηλου. Η αρίθμηση των σελίδων είναι συνεχής (α’-ζ’ για τις πρώτες εφτά σελίδες και 8-128 για τις υπόλοιπες). Το πρώτο τεύχος περιλαμβάνει τρία δεκαεξασέλιδα και τα υπόλοιπα πέντε τεύχη περιλαμβάνουν δύο δεκαεξασέλιδα. Η Κυψέλη υιοθετεί τις πλέον ριζοσπαστικές ιδέες του Διαφωτισμού. Η αρχή της φυσικής ισότητας των ανθρώπων –φιλοσοφική αρχή για την απόδοση των πρωταρχικών ανθρώπινων δικαιωμάτων σε όλους– αποτελεί τη θεωρητική βάση της όλης επιχειρηματολογίας της εκδότριας, καταδεικνύοντας μια ισχυρή προσήλωση στις φυσιοκρατικές ιδέες του Διαφωτισμού και αποδοχή βασικών παραδοχών της πολιτικής του φιλοσοφίας (της ριζοσπαστικής δημοκρατίας). Παράλληλα αποδίδει την κοινωνική ανισότητα μεταξύ των δύο φύλων στον ανδροκρατικό χαρακτήρα των κοινωνιών, αποβαίνοντας έτσι το πρώτο ελληνόγλωσσο φεμινιστικό περιοδικό (με το περιεχόμενο που αποδίδει στον όρο η Karen Offen). Οι αναφορές της στην παιδεία/εκπαίδευση εντάσσονται σε αυτό το θεωρητικό πλαίσιο/επιχειρηματολογία. Η ύλη του περιοδικού έχει σχεδόν στο σύνολό της άμεση ή έμμεση σχέση με την παιδεία, η οποία παρουσιάζεται ως κοινωνική αναγκαιότητα και ανθρωπιστική επιταγή. Η ύλη του έχει άμεσα μορφωτικό χαρακτήρα (μελέτες, δοκίμια ιστορικού ή φιλοσοφικού-παιδαγωγικού περιεχομένου) ή έμμεσα (λογοτεχνία, εκτός από μερικά ποιήματα). Οι συνεργασίες του περιοδικού είναι περιορισμένες και τα περισσότερα άρθρα είναι ανυπόγραφα. Μεγάλο μέρος της ύλης φαίνεται να συντάσσεται από την ίδια την Ευφροσύνη Σαμαρτζίδου, ένα κείμενο αποδίδεται (από την έρευνα) στην αρκετά γνωστή, από συνεργασίες της και σε άλλα έντυπα της εποχής, δασκάλα, Πολυτίμη Κουσκούρη, ενώ εντοπίζονται αρκετές αναδημοσιεύσεις. Ενδεικτικά αναφέρεται η αναδημοσίευση που υπογράφεται με τα αρχικά ΚΟΡ, η οποία έπειτα από έρευνα προέκυψε πως πρόκειται για κείμενο του Κοραή. Σχετικά με την εικονογράφηση, αυτή περιορίζεται κυρίως σε διακοσμητικά μοτίβα.



Σχόλια

Η ημερομηνία λήξης της έκδοσης δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί με σιγουριά, εφόσον υπάρχει μονάχα το εξώφυλλο του πρώτου τεύχους.

Αναφορές/Βιβλιογραφία

Ενδεικτική βιβλιογραφία:

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Γυναικεία εκδοτική δραστηριότητα στον οθωμανικό χώρο: Το φαινόμενο, οι προεκτάσεις και η πορεία του». Ημερίδα με θέμα Κυψέλη: Ψηφιακή ερευνητική βάση δεδομένων. Ο γυναικείος Τύπος στον Οθωμανικό χώρο (1845-1922). 28 Νοεμβρίου 2015, Ρέθυμνο. http://cms.fks.uoc.gr/kypseli/

Δαλακούρα, Κατερίνα. «Λόγοι για την εκπαίδευση στα ελληνικά γυναικεία περιοδικά του οθωμανικού χώρου (19ος αι.-1906): Η γυναικεία λαϊκή εκπαίδευση». Μνήμων, τχ. 31 (2010): 115-150.

Dalakoura, Katerina. “Women and Publicity: The Emergence and Course of Women’s Press in Ottoman Context”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.

Dalakoura, Katerina. “Ottoman Women’s Press in Historical Research: State of the Art and Historiographical Issues”. International Exhibition & Conference Women’s Press - Women of the Press. Women’s Periodicals and Women Editors in the Ottoman Space. University of Crete & Hellenic Open University. 9-11 November 2018, Rethymno.

Φουρναράκη, Ελένη. «Ένα πρώιμο εκδοτικό εγχείρημα: Η Κυψέλη της Ευφροσύνης Σαμαρτζίδου, Κωνσταντινούπολη 1845». Στο Λόγος γυναικών: Πρακτικά Διεθνούς Συνεδρίου, επιμέλεια Βασιλική Κοντογιάννη, 37-54. Αθήνα: 2008.


Σημείωση: Η περιγραφή του εντύπου έχει στηριχθεί (πρωτίστως) στη μελέτη του ίδιου του εντύπου και στην υπάρχουσα δευτερογενή βιβλιογραφία.

Total 37 items.

Άρθρα του Κυψέλη

#IDΤίτλοςΥπότιτλος/οιΈντυποΣτοιχεία βιβλιογραφικής αναφοράςΠερίληψηΠρωτότυποΜεταφρασμένοΤίτλος πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Γλώσσα πρωτότυπουΣυγγραφέας πρωτότυπου (για μεταφρασμένο)Σχόλια
14294Αφιέρωσις προς την ευκλεεστάτην και χαριεστάτην Σουλτάναν την ΒασιλομήτοραΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 3-7</p>

Το εισαγωγικό αυτό κείμενο, αποτελεί τιμητική αφιέρωση στη μητέρα του Σουλτάνου, με την συγκατάνευση της οποίας (όπως αναφέρει η εκδότρια) εκδίδεται το περιοδικό της Κυψέλης. Στο κείμενο αυτό αναφέρεται "προγραμματικά" ο σκοπός έκδοσης του εντύπου που είναι ο "φωτισμός" του γυναικείου φύλου της Ανατολής και βρίσκεται σε αντιστοιχία με το στόχο της προόδου τον οποίο έθεσε η οθωμανική Πύλη (και αναδεικνύουν οι οθωμανικές μεταρρυθμίσεις). Αναφέρεται αναλυτικότερα στο δικαίωμα αυτό των γυναικών και αδρά στο είδος των περιεχομένων του εντύπου.

ΝαιΕλληνική

Στο τέλος του κειμένου η εκδότρια υπογράφει ως Ευφροσύνη Σαμαρτσίδου και όχι ως Ευφροσύνη Σαμαρτζίδου, όπως στο εξώφυλλο.

24480ΠροοίμιονΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 9-17</p>

Το προοίμιο έχει ως αφετηρία τη γόνιμη μετάδοση του πνεύματος της Ευρωπαϊκής παιδείας στην Ανατολή. Στην συνέχεια εξυμνεί το γυναικείο φύλο μέσα από την αξία που αποδίδει στο ρόλο της μητέρας και την ανατροφή των παιδιών. Αναφέρεται στη θεματογραφία του περιοδικού, η οποία έχει ως κύριο άξονά της την εκπαίδευση και την ηθική καλλιέργεια του γυναικείου φύλου μέσα από προσεγμένη ύλη.

ΝαιΕλληνική

Το άρθρο η εκδότρια το υπογράφει με την ιδιότητα της (Η Εκδότις) και όχι με το ονοματεπώνυμό της.

34485Το Ωραίον ΦύλονΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 19-24</p>

Μιλάει για τη φυσική ισότητα των δύο φύλων και ζητάει από τους άνδρες την αναγνώριση αυτής της ισότητας, όπως ακριβώς κάνουν και οι γυναίκες για αιώνες. Το ανδρικό φύλο οφείλει να αναγνωρίσει τα αναφαίρετα κοινωνικά και εκπαιδευτικά δικαιώματα του γυναικείου φύλου. Σημειώνει πως δεν είναι οπαδός της μονόπλευρης κυριαρχίας υπέρ του γυναικείου φύλου, αλλά υπέρμαχος της ισότητας που η ίδια η φύση έχει δώσει στη γυναίκα και στον άνδρα.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

44486Σύγκρισις ή περί ισότητος των δύο γενώνΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 25-30</p>

Προκειμένου να αναφερθεί η συγγραφέας στο θέμα της ισότητας των "δύο γενών" θεωρεί αναγκαία μια ιστορική αναδρομή στην κοινωνική κατάσταση των γυναικών. Επισημαίνει εξαρχής την ανάγκη επιφυλάξεων απέναντι στις γραπτές πηγές μια και μόνον οι άνδρες έγραψαν περί γυναικών, νομοθέτησαν κλπ. Αναφέρεται στους φιλοσόφους οι οποίοι έγραψαν είτε μόνο για τους άνδρες ως τα μόνα αξιόλογα ιστορικά υποκείμενα είτε αναφέρθηκαν αρνητικά ή με σχετική αδιαφορία στις γυναίκες. Ιδιαίτερα από το μεσαίωνα και εξής έγινε συλλογή των πλέον αρνητικών γνωμών για τις γυναίκες και αυτές μεταβλήθηκαν σε αξιώματα που παραμένουν σε ισχύ έως τις μέρες της συγγραφέως. Από την άλλη αναφέρει ότι οι ποιητές εξύμνησαν (θεοποίησαν) τη γυναίκα. Η δική της θέση είναι ότι ούτε το ένα ούτε το άλλο ισχύει. Η γυναίκα είναι και αυτή ανθρώπινο ον με ιδιότητες εξίσου σημαντικές με αυτές του άνδρα και νοητικά ίδια. Για να μπορέσει κάποιος να εκφράσει θέσεις υπέρ ή κατά της ισότητας θα έπρεπε να δοθούν και στα ίδια φύλα οι ίδιες δυνατότητες παιδείας και ανάπτυξης. Αυτό δεν έχει γίνει όμως. Οι διαφορές ανάμεσα στα φύλα δεν είναι θέμα φύσης αλλά θέμα νόμων και ανατροφής. Επομένως είναι ανάγκη η κοινωνική μέριμνα να στραφεί σε αυτήν την κατεύθυνση και να νομοθετηθεί η μέριμνα για την εκπαίδευση και τα δικαιώματα των γυναικών, καθώς σύμφωνα με το άρθρο η θέση της γυναίκας εξαρτάται και από την αξία που οι νομοθέτες της δίνουν.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

54487ΝομοθεσίαιΩς προς τας γυναίκας εις την Ευρώπην και ιδίως εις την ΑγγλίανΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 31-35</p>

Το περιεχόμενο του άρθρου επιβεβαιώνει τον τίτλο του. Ο/η συντάκτης/τρια του εξετάζει την νομοθεσία των Ευρωπαϊκών χωρών (Γαλλία, Ιταλία, Πρωσία, Ισπανία) για να καταλήξει ότι η δικαιότερη όλων- σε σχέση με τα δικαιώματα των γυναικών- είναι εκείνη της Αγγλίας. Συγκεκριμένα, για την Γαλλία και την Ιταλία αναφέρει ότι οι νόμοι φαίνεται να λαμβάνουν υπόψη τους τη γυναίκα μόνο επιφανειακά, ενώ στην Ισπανία δεν είναι ευνοϊκοί. Αντίθετα, για την Αγγλική νομοθεσία αναφέρει ότι έχει συνταχθεί αμερόληπτα με γνώμονα τη λογική. Εκτενής αναφορά γίνεται σχετικά με τα δικαιώματα των βασιλισσών σε Γαλλία και Αγγλία. Επίσης, το άρθρο αναφέρεται στον τρόπο που οι γυναίκες στην Αγγλία αντιμετωπίζουν αυτή την ισότητα. Αναφέρει, λοιπόν, ότι μέσα από αυτή την ισονομία οι γυναίκες είναι πιο συνεσταλμένες, πιο ενάρετες και πιο αφοσιωμένοι σύζυγοι από κάθε άλλη κοινωνία. Θεωρεί τους Άγγλους νομοθέτες προνοητικούς και νοήμονες εφόσον αντιμετώπισαν τη γυναίκα ισόνομα με τον άντρα, καθώς με αυτόν τον τρόπο ωφελούνται όχι μόνο οι οικογένειες τους, αλλά η κοινωνία ολόκληρη. Κλείνοντας, διατυπώνει την προτροπή/ευχή να συμπεριληφθεί στις νομοθεσίες των κοινωνιών το σύνολο του ανθρώπινου γένους (και οι γυναίκες δηλαδή). Αυτό όμως κατά την ίδια προϋποθέτει καλλιεργημένα ήθη και πολιτισμό για τα οποία η κοινωνία (η οθωμανική στην οποία ζει) χρειάζεται να προετοιμαστεί.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

64488Η ΕλισάβετΦυσικόν μεγαλείον του γυναικείου φύλου η βασίλισσα της ΑγγλίαςΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 37-39</p>

Το παρόν άρθρο είναι αφιερωμένο στη βασίλισσα της Αγγλίας, Ελισάβετ (Αγγλία, 8 Σεπτεμβρίου 1533-1603). Ανέβηκε στο θρόνο το 1559 και παρέμεινε σε αυτόν μέχρι το τέλος της ζωής της. Η Ελισάβετ είχε τόσο ευπρεπή διαγωγή και τέτοιο καρποφόρο έργο που θα ήταν άδικο να κριθεί η δράση της από οποιονδήποτε. Η εξαιρετική βασιλεία της Ελισάβετ αποδίδεται στην καλλιέργεια του πνεύματός της, στη διδασκαλία γλώσσας και ιστορίας που έλαβε και μάλιστα στη βαθιά γνώση της ιστορίας του τόπου της. Αυτά τα εφόδιά της την κατέστησαν τόσο ευέλικτη οντότητα, ώστε διαχειρίστηκε τα θρησκευτικά θέματα με λεπτότητα και επιδεξιότητα. Στα 46 χρόνια διακυβέρνησής της, η επιρροή της Αγγλίας ενισχύθηκε σημαντικά, καθώς το εμπόριο, η βιομηχανία, η νομοθεσία και η διοίκηση του κράτους έφτασαν στον ανώτατο βαθμό της αποτελεσματικότητάς τους. Για την κρατική οικονομική διαχείριση αναφέρει ότι η βασίλισσα όχι μόνο διέθετε τον πλούτο προς όφελος της πατρίδας, αλλά επίσης ουδέποτε η ίδια εκμεταλλεύτηκε καταστάσεις προς "ιδίον όφελος". Την επιλογή της Ελισάβετ να μείνει ανύπανδρη την δικαιολογεί ως αποτέλεσμα της αγωνίας της να μην πέσει θύμα κακομεταχείρισης από τον σύζυγό της. Είναι δύσκολο να συνδυάσει κάποιος την θρησκευτική ηθική με τις προσωπικές του φιλοδοξίες και για αυτό και η συνεργασία θρησκείας και πολιτικής αποδεικνύεται επίπονη. Όμως, η βασίλισσα απέδειξε ότι ήταν ικανή και στην πρόληψη θρησκευτικών πολέμων.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

74489Η τερπνότης του έαρος Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 43-46</p>

Το πρώτο ποίημα που συναντάει ο αναγνώστης στο πρώτο τεύχος της Κυψέλης. Πρόκειται για ένα ποίημα-ύμνο για την άνοιξη, υπογεγραμμένο από την ίδια την εκδότρια. Μάλιστα, έχει γραφτεί έναν μήνα πριν την έκδοση του περιοδικού.

ΝαιΕλληνική

Στο τέλος του ποιήματος η εκδότρια υπογράφει ως Ευφροσύνη Σαμαρτσίδου και όχι ως Ευφροσύνη Σαμαρτζίδου, όπως στο εξώφυλλο.

84490Συζυγικόν αίσθημα Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 47</p>

Ποίημα για τον έρωτα από την ίδια την εκδότρια.

ΝαιΕλληνική

Στο τέλος του ποιήματος η εκδότρια υπογράφει ως Ευφροσύνη Σαμαρτσίδου και όχι ως Ευφροσύνη Σαμαρτζίδου, όπως στο εξώφυλλο.

94491Η Ανατολή Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 49-51</p>

Το κείμενο αντανακλά την αισιοδοξία που δημιούργησαν οι οθωμανικές μεταρρυθμίσεις. Η προώθηση της παιδείας και των γραμμάτων, παρουσιάζονται ως ο ήλιος που ανατέλλει και καλύπτει πλέον την Οθωμανική αυτοκρατορία (Ανατολή), όπως συνέβη πρότερα στη Δύση. Προτρέπει τις γυναίκες να ακολουθήσουν τον δρόμο της γνώσης καθώς η παιδεία είναι εκείνη που θα βοηθήσει τη γυναίκα να αποκτήσει στην κοινωνία τη θέση που η ίδια η φύση της έχει δώσει, θα είναι ευτυχισμένη και σεβαστή.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

104728Εποχή των ΠατριαρχώνΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 54-55</p>

Αναφέρεται στους αρχηγούς των φυλών της Παλαιάς Διαθήκης. Τονίζει ότι παρόλο που η θέση των πατριαρχών ήταν ανώτερη και ξεχωριστή, εργάζονταν στα χωράφια και έκαναν κάθε αγροτική εργασία. Από την άλλη μεριά και οι εργασίες των γυναικών ήταν αρκετά επίπονες και κουραστικές (άλεσμα καρπών, γνέσιμο). Μάλιστα αδημονούσαν να έρθουν οι μέρες της σχόλης για να απολαύσουν λίγες στιγμές ξεγνοιασιάς. Φυσικά, η θέση της γυναίκας ήταν να εξαρτάται απόλυτα από τον άντρα της. Η θέση της διαχωρίζεται από αυτή του άντρα και αποκλείεται από τις κοινωνικές και θρησκευτικές δράσεις.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

114729Οι αρχαίοι Αιγύπτιοι και οι ΚινέζοιΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 56-57</p>

Σε αυτό το άρθρο η συντάκτρια θεωρεί τους αρχαίους Αιγύπτιους ως το μόνο λαό που έχει σε μεγάλη εκτίμηση την ανατροφή που έρχεται μέσα από την παιδεία, χώροι από τους οποίους οι γυναίκες δεν αποκλείονται. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το παράδειγμα των αρχαίων Αιγυπτίων ακολουθούσαν οι Φοίνικες και οι Βαβυλώνιοι. Στο άρθρο γίνεται λόγος και για τις διασκεδάσεις των γυναικών στην αρχαία Αίγυπτο. Η συντάκτρια λέει ότι δεν υπάρχουν πολλά τεκμήρια για τις διασκεδάσεις, παρά μόνο σε ό,τι σχετίζεται με τις θρησκευτικές γιορτές, στις οποίες οι γυναίκες είχαν ενεργό ρόλο. Η απόδειξη του σεβασμού των Αρχαίων Αιγυπτίων προς τη γυναίκα επιβεβαιώνεται από τον βαθμό σεβασμού που είχαν στη βασίλισσα σε αντίθεση με τον βασιλιά. Αντίθετα, ο λαός της Κίνας ήταν ανελαστικός με το γυναικείο φύλο. Φρόντισε για την ηθική τους ακεραιότητα παραβλέποντας την παιδεία τους.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

124730Οι αρχαίοι Έλληνες Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 59-68</p>

Μεταξύ των άρθρων που αναφέρονται στην ιστορία των γυναικών, στην οποία γίνεται πάντα αναφορά στην παιδεία (απουσία ή παρουσία αυτής) των γυναικών είναι και το συγκεκριμένο που αναφέρεται στην αρχαία Ελλάδα. Αναφέρεται στις κοινωνίες των Αθηνών και της Σπάρτης, το είδος του πολιτισμούς τους σε σύνδεση με τη θέση των γυναικών στις κοινωνίες αυτές. Αναφορικά με την Αθήνα η συντάκτρια συγκρίνει το μέγιστο ύψος στο οποίο ανήλθε ο πολιτισμός στην πόλη αυτή με τη θέση και την παιδεία των γυναικών, που είναι διαφορετικά στις δυο ομάδες των γυναικών που κατοικούν σε αυτή (όπως τις διαχωρίζει η ίδια): των ελεύθερων γυναικών (εταίρων) και των γυναικών της αστικής τάξης των Αθηναίων. Οι πρώτες γίνονται μέτοχοι της παιδείας, των τεχνών και του πολιτισμού, ζουν ελεύθερα, εμφανίζονται στο δημόσιο χώρο, ενώ οι δεύτερες ζουν έγκλειστες στο χώρο του σπιτιού τους. Η μη κοινή αυτή αντιμετώπιση και κυρίως η απουσία κοινής παιδείας (η στέρηση της παιδείας από τις γυναίκες-συζύγους) θεωρείται από τη συγγραφέα ο σημαντικότερος λόγος κατάπτωσης της πόλης των Αθηνών και αποδυνάμωσής της. Αντίθετα στη Σπάρτη εκθειάζεται η αντιμετώπιση των γυναικών από τους νόμους, η παρουσία τους στο δημόσιο χώρο και η ισότιμη αντιμετώπισή τους στα θέματα εκπαίδευσης με τους άνδρες.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

135209Αι διάφοροι φάσεις της ιστορίας του γυναικείου φύλου Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 52-54</p>

Η αρθρογράφος αναφέρεται στην ιστορία του γυναικείου φύλου και τις διαφορετικές φάσεις της ιστορίας του τις οποίες παρομοιάζει με τις διαφορετικές επιστρώσεις αρχαίων πόλεων που ανακαλύπτει η αρχαιολογική σκαπάνη. Μια τέτοια ιστορική μελέτη θα έβρισκε σύμφωνα με την αρθρογράφο το γυναικείο φύλο σε κατάσταση δουλείας, σε άλλες περιοχές ή περιόδους να υποφέρει και αλλού να έχει εκβαρβαρωθεί. Ειδικότερα αναφορικά με τις γυναίκες της Ανατολής (του χώρου στον οποίο η ίδια ζει) θεωρεί ότι παρά την μακρά ιστορία του είναι έτοιμο να δεχτεί τα αίσια μηνύματα του πολιτισμού (της παιδείας) και παρομοιάζει την κατάστασή του με την περίοδο της παιδικής ηλικίας και αθωότητας.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

145210Επιστολή της Ασπασίας Εἵς νεάνιδα φίλην της ἈθηναίανΚυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 69-74</p>

Η συντάκτρια από την αρχή ξεκαθαρίζει ότι μέσα από αυτήν την επιστολή (για την οποία μας έχει προετοιμάσει από το τέλος του προηγούμενου άρθρου «Οι αρχαίοι Έλληνες») θα αναφερθεί γραπτώς σε όσα μέχρι τώρα δεν έχει τολμήσει να πει. Κατηγορεί τους πατέρες που επιμένουν να παντρεύουν τις κόρες τους, αφήνοντας με αυτόν τον τρόπο ανεκμετάλλευτες τις αρετές και τις ικανότητες των θυγατέρων τους στο βωμό της μονοτονίας που χαρακτηρίζει την καθημερινότητα. Απευθύνει ένα κάλεσμα σε όλες τις γυναίκες να ακολουθήσουν το δικό της παράδειγμα. Να εκμεταλλευτούν, δηλαδή, τις ευκαιρίες που τους δίνονται και να διοχετεύσουν τη δημιουργικότητα τους. Τις παροτρύνει να μην καταπνίγουν τις επιθυμίες τους και να σπάσουν τα δεσμά των συντηρητικών ανδροκρατούμενων αντιλήψεων. Για να γίνει ακόμα πιο πειστική επικαλείται τον σπουδαίο αρχαίο Έλληνα γλύπτη αγαλμάτων, Πραξιτέλη και το διασημότερο έργο του -την Αφροδίτη της Κνίδου- το οποίο εμπνεύστηκε βλέποντας την ομορφιά της Φρύνης.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

155520Επίκρισις της επιστολής της Ασπασίας Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 74-76</p>

Το άρθρο αυτό έρχεται να επιβεβαιώσει το προηγούμενο (Επιστολή της Ασπασίας εἵς νεάνιδα φίλην της Ἀθηναίαν) και να τονίσει τα μηνύματα που θέλει να περάσει. Στο πρόσωπο της Ασπασίας συμβολίζεται η δυναμική, η μορφωμένη και η δραστήρια γυναίκα. Επίσης, σκιαγραφεί τη γυναίκα που έχει δύο αντίθετα στοιχεία. Από τη μία το στοιχείο που την κρατάει μακριά από τις δράσεις του κοινωνικού βίου και από την άλλη αναφέρεται στις περιορισμένες γυναίκες, εκείνες που ακολουθούν συντηρητικό βίο. Το άρθρο κλείνει με την πεποίθηση της συντάκτριας ότι η άνιση και δυσανάλογη ανατροφή που λαμβάνουν οι γυναίκες -σε σχέση με τους άντρες- σύντομα θα λάβει τέλος και θα επικρατήσει η κοινή λογική.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

165521Οι πρώτοι Ρωμαίοι Κυψέλη<p>Τχ. 1 (1845), σ. 77-78 </p><p>Τχ. 2 (1845), σ. 81-83</p>

Το άρθρο αναφέρεται στην Ιστορία των Ρωμαίων με στόχο να παρουσιαστεί και να αναλυθεί η θέση των γυναικών (εξελικτικά) στην Ρωμαϊκή κοινωνία. Ως ευτυχέστερη περίοδος στην Ιστορία της Ρώμης αναφέρεται εκείνη κατά την οποία θεσπίστηκαν νόμοι βάσει των οποίων η ύπαρξη των γυναικών γινόταν σεβαστή από τους άνδρες. Κατά την περίοδο αυτή οι γυναίκες από τον ιδιωτικό χώρο συνέβαλαν στην δημιουργία ηθών και αρχών στον ιδιωτικό χώρο και εμμέσως επηρέαζαν αντίστοιχα και την δημόσια ζωή. Η διαφθορά της ρωμαϊκής κοινωνίας στη συνέχεια συμπαρασύρει (ή συνδεεται) και με την διαφρορά τη γυναικείας ηθικής και τον απορποσανατολισμό του κοινωνικούς τους προορισμού.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο.

175522ΠοίησιςΚυψέλη<p>Τχ. 2 (1845), σ. 79-80</p>

Ποίημα για τη ζωή και τον άνθρωπο. Είναι εμπνευσμένο από τις ανθρώπινες υπαρξιακές και μεταφυσικές ανησυχίες του ανθρώπινου γένους.

ΝαιΕλληνική

Το ποίημα στο τέλος υπογράφεται με τα αρχικά Κ.Π.. Με τα συγκεκριμένα αρχικά υπογράφει η Πολυτίμη Κουσκούρη (Βλ. Βιογραφία Πολυτίμης Κουσκούρη στην εν λόγω βάση).

185524Οι Μαύροι Κυψέλη<p>Τχ. 2 (1845), σ. 84-88</p>

Το παρόν άρθρο εξαρχής καλεί τον αναγνώστη να ανακαλέσει στη μνήμη του τις περιόδους κατά τις οποίες οι γυναίκες έχουν διεκδικήσει τα δοσμένα από τη φύση δικαιώματα τους. Επισημαίνει ότι όποτε οι ίδιες διεκδίκησαν το παραμικρό, ουδέποτε προκάλεσαν αιματηρές συγκρούσεις, όπως αντιστοίχως κάνουν οι άνδρες. Αναφέρεται στη δύναμη των γυναικών (των Μαυριτανών) να επηρεάζουν τους άνδρες χωρίς να τους οδηγούν να λησμονούν τα καθήκοντά τους. Παράλληλα αναφέρεται σε ένα άλλο παράδειγμα γυναίκας της βασίλισσας Ισαβέλλας της Ισπανίας.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

195525Αλμάνζα Νεανίς ΜαύρηΚυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 89-93, τχ.4 (1845), σ. 136-143, τχ. 5 (1845), σ. 168-172, τχ. 6 (1845), σ. 183-196</p>

Το παρόν πεζογράφημα είναι Ιστορικού χαρακτήρα και είναι εμπνευσμένο από την ισπανική ιστορία του 15ου αιώνα, το οποίο δημοσιεύεται σε συνέχειες. Πρόκειται για ένα αισθηματικού περιεχομένου πεζογράφημα. Πρωταγωνίστρια είναι η κόρη του αρχηγού Μαύρου Αβδαράλ-αραβικής καταγωγής, η Αλμάνζα και ο Πέδρο. Ο Πέδρο ήταν ισπανικής καταγωγής και υπήκοος της Ισαβέλλας και του Φερδινάνδο. Οι δύο ερωτευμένοι νέοι συναντιόνταν κρυφά είτε σε παράνομα μέρη είτε στην ίδια την πόλη, αλλά ο Πέδρο ήταν μεταμφιεσμένος. Όταν αποφασίστηκε η διεξαγωγή της πολιορκίας της Γρανάδας, ο Πέδρο έπρεπε να αποφασίσει, εάν θα πήγαινε να πολεμήσει. Ωστόσο, ο πατέρας του ο Αλφόνσο, ήταν άσπονδος εχθρός του Αβδαράλ. Γι’ αυτό και προτιμούσε να πεθάνει η κόρη του παρά να συμφωνήσει στο γάμο της με τον Πέδρο, γεγονός που έκανε δυστυχισμένο το νεαρό ζευγάρι. Έτσι, ο Πέδρο αναγκάστηκε τις παραμονές της έναρξης της πολιορκίας να στείλει στην Αλμάνζα ένα γράμμα, στο οποίο εκείνη αμέσως του απάντησε. Η Αλμάνζα με το γράμμα αυτό προσπαθεί εναγωνίως να αποτρέψει τον Πέδρο από κάθε απόφαση που θα ήταν ενάντια στα οφέλη της πατρίδας. Παραδέχεται τα αισθήματα που τρέφει γι’ αυτόν, όμως τον καλεί να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων που η πατρίδα και η ελευθερία απαιτούν, παραμερίζοντας τα τρυφερά τους αισθήματα. Η Αλμάνζα υπέκυψε στην άρνηση του πατέρα της και παρακαλεί τον Πέδρο να θυσιάσει τον έρωτά τους στο όνομα της πατρίδας. Ο Πέδρο αντιδράει στις προτροπές και παρακλήσεις της Αλμάνζα και της εξομολογείται τον πόνο που του προκάλεσαν τα λόγια της σχετικά με τον χωρισμό τους. Της ζητάει να υπερβούν τα εμπόδια που τους χωρίζουν και να ζήσουν μαζί. Δηλαδή, και εκείνος να εγκαταλείψει το στρατό και εκείνη την Γρανάδα. Την απειλεί ότι ο ίδιος έχει έρθει σε αδιέξοδο και πως δεν έχει άλλη επιλογή από το να πάει στα τείχη της Γρανάδης με φωτιά και σίδηρο. Εκείνη με άλλη επιστολή της προσπαθεί και πάλι να τον μεταπείσει. Όμως, ο σκλάβος που πήγαινε την επιστολή στον Πέδρο επειδή τον συνέλαβαν και ήξερε ότι θα τον σκότωναν, αναγκάστηκε να ρίξει το γράμμα στη θάλασσα. Ο Πέδρο όσο δεν λάμβανε γράμμα από την καλή του, τόσο σύχναζε έξω από τα τείχη και περίμενε να βρει τον υπηρέτη που θα του έδειχνε τον εύκολο δρόμο για να μπει στην πόλη. Τελικά, ο Πέδρο πιάστηκε αιχμάλωτος από τους Μαύρους και η Αλμάνζα καταστρώνει ένα σχέδιο έτσι ώστε να τον επισκεφτεί χωρίς να την καταλάβουν. Όμως, την ώρα που φτάνει στο κελί του, αντιλαμβάνεται ότι την ακολουθεί ο πατέρας της, ο οποίος φαίνεται να μην αναγνωρίζει την μεταμφιεσμένη κόρη του και κατευθύνεται στο κελί του Πέδρο όπου οι δυο άνδρες συνομιλούν. Η Αλμάνζα καθώς ακούει τα σκληρά και απειλητικά λόγια του πατέρα της προς τον Πέδρο, φοβάται και φεύγει. Ο Αβδαράλ απείλησε να σκοτώσει τον Πέδρο και η Αλμάνζα στην προσπάθειά της να τον σώσει, ζητά την βοήθεια της γυναίκας που την μεγάλωσε, της Μίρζαν. Η Μίρζαν συμπαραστέκεται στην Αλμάνζα και μιλάει στον Αβδαράλ ο οποίος παραμένει σταθερός στην αρνητική του στάση για τον Πέδρο. Τελικά τον πείθει και βρίσκουν μία συμβιβαστική λύση. Όταν η Μίρζαν ενημερώνει την Αλμάνζα για τις εξελίξεις, εκείνη δείχνει μερικώς ευχαριστημένη. Το αίσιο τέλος έρχεται με την μάχη των Μαύρων εναντίον των Ισπανών.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο. Διήγημα σε συνέχειες.

205527Η τελευταία Δαίμων Κυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 93-97</p>

Το παρόν λογοτεχνικό κείμενο αποτελεί μετάφραση ενός αποσπάσματος από το μυθιστόρημα του γάλλου συγγραφέα Jules Sandeau, La Dernière Fée (1836). Αναφέρεται σε μια ονειρώδη εμπειρία, σε μια οπτασία που τον συνεπήρε.

ΝαιLa Dernière Fée ΓαλλικήJules Sandeau
215528Σκέψεις ηθικαί Κυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 97-100</p>

Το άρθρο εκκινώντας από ένα απόφθεγμα του Αριστοτέλη αναφέρεται στη δύναμη της συνήθειας, που γίνεται "δεύτερη φύση" του ανθρώπου. Αφού παραθέσει σχετικά παραδείγματα και θέσεις άλλων γνωστών φιλοσόφων ή ιατρών (ενός γερμανού ιατροφιλόσοφου, του φιλοσόφου Βάκωνα), καταλήγει στο πώς η δύναμη αυτή μπορεί να αξιοποιηθεί από τον άνθρωπο για τη βελτίωση της ζωής του ή προκειμένου να κάνει επιλογές επωφελείς και κοινωνικά χρήσιμες, παρότι αρχικά φαίνονται δύσκολες ή "δυσάρεστες". Η δύναμη της συνήθειας θα τις καταστήσει τελικά -κατά την αρθρογράφο- επιθυμητές και ευχάριστες.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

225529Ανάγκη και αμέλεια της χρηστής ανατροφήςΚυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 101-103</p>

Στο άρθρο γίνεται αναφορά στη σημασία που έδιναν οι Ρωμαίοι στην γνώση των νόμων του κράτους, τους οποίους όφειλε κάθε πολίτης να γνωρίζει, καθώς δεν αναγνωρίζονταν "άγνοια νόμου".Ο συγγραφέας αναφέρει ότι η αρχή αυτής της θέσης (υποχρέωση γνώσης των νόμων και μη αναγνώρισης ως ελαφρυντικού της άγνοιας των νόμων) βρίσκεται στην Αγία Γραφή (και αναφέρεται στην εντολή που έλαβε ο Μωυσής από τον Θεό να γνωστοποιήσει σε όλους το περιεχόμενο των εντολών ώστε να το γνωρίζουν όλοι). Ως συνέχεια αυτού, υποστηρίζει ότι αυτό κατά συνέπεια θα πρέπει να ισχύει και πολύ περισσότερο για τη γνώση των θείων νόμων από όλους τους χριστιανούς. Το κεντρικό του επιχείρημα είναι ότι οι γονείς παραμελούν την (ηθική) ανατροφή - αγωγή των παιδιών τους, φροντίζοντας για την παροχή άλλων (υλικών) αγαθών και εφοδίων και προτρέπει σε αλλαγή αυτής της τακτικής.

ΝαιΕλληνική

Πρόκειται για κείμενο που αναδημοσιεύεται από την Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων. Στο περιοδικό αυτό το ίδιο κείμενο δημοσιεύεται δύο φορές. Την πρώτη [τχ. 42 (1840), σ. 88] με τον τίτλο τον οποίο το κείμενο έχει και στην Κυψέλη "Ανάγκη και αμέλεια της χρηστής ανατροφής", και την δεύτερη [τχ. 82 (1842), σ. 152] με τίτλο "Περί της αγνοίας των θείων νόμων". Και στις δύο περιπτώσεις στο τέλος του κειμένου αναγράφεται το όνομα του συγγραφέα: Κοραής (προφανώς πρόκειται για απόσπασμα από κάποιο κείμενο του Κοραή στο οποίο δίνεται εδώ στο περιοδικό "τίτλος" σε αντιστοιχεία με το περιεχόμενο του αποσπάσματος). Στην Κυψέλη παρατίθεται στο τέλος του κειμένου εν είδη υπογραφής "ΚΟΡ" (αντί ολόκληρου του επωνύμου).

235530Παιδαγωγία και ανατροφή Κυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 103-105</p>

Ατο άρθρο αυτό αναλύεται η τεράστια -κατά τον/την αρθρογράφο- σημασία της πρώτης διαπαιδαγώγησης του ανθρώπου από την μητέρα. Η επίδραση της πρώτης αυτής διαπαιδαγώγησης θεωρείται από τον/την συγγραφέα ανεξίτηλη στο χαρακτήρα, το ήθος και τις αρχές του ατόμου, με αποτέλεσμα να μην μπορεί να τη διαφοροποιήσει ούτε η επίδραση τς εκπαίδευσης (των δασκάλων). Σκοπός του άρθρου αυτού είναι να ανδείξει την μεγάλη αναγκαιότητα της εκπαίδευσης των γυναικών ώστε η επίδρασή τους στα άτομα/πολίτες να μπορεί να συμβάλλει στη διαμόρφωση ηθικών πολιτιών (το περιοδικό από το οποίο το άρθρο αναδημοσιεύεται εκδίδεται στην Αθήνα, εξ ού και η αναφορά στη διατήρηση του "ελληνικού χαρακτήρα" και η προτροπή στις γυναίκες να εμμένουν στις ελλεηνικές αρχές και παραδόσεις και να μην έλκονται από τα ξενόφερτα ήθη).


ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο. Αποτελεί αναδημοσίευση από το περιοδικό Ανθολογία των Κοινωφελών Γνώσεων [τ. 1, τχ. 4 (Σεπτέμβριος 1836), σ. 49-51] , όπως σημειώνεται εν είδει υπογραφής στο τέλος του άρθρου (παρατίθεται δηλαδή το: "ΑΝΘΟΛ. ΚΟΙΝ. ΓΝΩΣΕΩΝ"). Η εκδότρια κάνει μικρές παρεμβάσεις στο κείμενο που αναδημοσιεύει: Διαφοροποιεί τον τίτλο, αντιστρέφοντας την σειρά των δύο λέξεών του (από "Ανατροφή και Παιδαγωγία", που ήταν στην Ανθολογία των Ωφελίμων Γνώσεων, σε "Παιδαγωγία και ανατροφή"), και αλλάζει μια φράση του κειμένου, στοιχείο ενδεικτικό των δικών της αντιλήψεων: Για την πρόταση "Αναδειχθείτε [οι μητέρες] άρα άξιαι του ουρανίου τούτου προορισμού [...]" η ίδια παραθέτει "Αναδειχθείτε άρα άξιαι του ανθρωπίνου τούτου προορισμού [...]". Μικρές τυπογραφικού χαρακτήρα αλλαγές επίσης παρατηρούνται. Να σημειώθέι ότι το ίδιο άρθρο είχε δημοσιευτεί επίσης στην Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων [Αθήνα, τόμ. 3, τχ. 32 (1839), σ. 117], με τίτλο επίσης "παιδαγωγία και ανατροφή".

245531ΦιλοσοφίαΕλατήρια του Πνεύματος Κυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 106-109</p>

Το άρθρο απευθύνεται σε εκείνους που επιλέγουν τη μοναξιά για να είναι δημιουργικοί.Τους στέλνει μήνυμα λέγοντας ότι τα ερεθίσματα του πνεύματος και της σκέψης δεν είναι η απομόνωση, αλλά οι κοινωνικές συναναστροφές. Υποστηρίζει την αισθησιοκρατική αντίληψη, ότι δηλαδή αυτό που ενεργοποιεί το νευρικό σύστημα κινητοποιεί και την καρδιά. Μα πάνω απ’ όλα το άρθρο υποστηρίζει ότι ο αγώνας για την νίκη με ηθικά κυρίως κίνητρα είναι το έναυσμα για την ανθρώπινη πρόοδο και εξέλιξη.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο. Πρόκειται για ένα άρθρο που αναδημοσιεύεται από την Ανθολογία των Κοινωφελών Γνώσεων [τ.1, τχ. 10 (Δεκέμβριος 1836), σ. 145-147]. Το ίδιο άρθρο εντοπίζεται και στην Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων (Αθήνα, τ. 6, τχ. 62 (1842), σ. 23-24), με τίτλο" Ελατήρια του πνεύματος", χωρίς τον "υπέρτιτλο" "Φιλοσοφία". Τοσο στην Κυψέλη, όσο και στην Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων παρατίθεται η πηγή αναδημοσίευσης: ΑΝΘΟΛ. ΚΟΙΝΩΦ. ΓΝΩΣΕΩΝ


255532Ανάμνησις Κυψέλη<p>Τχ. 3 (1845), σ. 110-111</p>

Το συγκεκριμένο ποίημα έχει κύριο άξονα τη φύση, τον έρωτα και τις σκέψεις που ταξιδεύουν τον/την ποιητή/ποιήτρια με αφορμή την πανσέληνο και τη μυστηριακή της δύναμη που μεταμορφώνει τα πάντα γύρω της.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

265533Η αρετή σώζει τας κοινωνίαςΚυψέλη<p>Τχ. 4 (1845), σ. 113-127</p>

Σε αυτό το άρθρο η συντάκτκτρια υποστηρίζει ότι οι αρετές (ηθικές, κοινωνικές) είναι αποτέλεσμα της παιδείας. Η κοινωνική πρόοδος εξαρτάται από την ατομική και κοινωνικο-πολιτική αρετή των ατόμων και επομένως από την παιδεία τους. Η εκπαίδευση επομένως είναι αναγκαίο να είναι καθολική και να παρέχεται χωρίς ταξικούς αποκλεισμούς σε όλους ώστε να προκύψουν κοινωνίας ισότητας (χωρίς ανισότητες), τις οποίες εννοεί ως "ισότητα δικαιωμάτων".

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

275534Η δύσις του ηλίου Κυψέλη<p>Τχ. 4 (1845), σ. 129</p>

Το συγκεκριμένο ποίημα αναφέρεται στις εντυπώσεις και την αισθητική απόλαυση που προκαλεί στον άνθρωπο το ηλιοβασίλεμα. Αυτό έχει τη δύναμη να προκαλεί συναισθήματα θετικά (αγάπη, ευτυχία), αλλά και αρνητικά (μοναξιά, αποχωρισμός, θλίψη) καθώς και να υμνεί τον ρομαντισμό της δύσης του ηλίου.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

285535Αππία Κυψέλη<p>Τχ. 4 (1845), σ. 130-135</p>

Πρόκειται για διήγημα που προβάλλει την κατάφαση στο ερωτικό συναίσθημα, προβάλλοντας μέσα από την πλοκή αλλά και την σαφή διδακτική κατακλείδα της συγγραφέως, ότι αυτό δεν αντιφάσκει με την ευσέβεια και την αρετή των γυναικών. Αποδίδει δε η συγγραφέας τη στάση και συμπεριφορά της ηρωίδας στην αγωγή και διαπαιδαγώγησή της (από την παιδική της ηλικία) επανερχόμενη στο θέμα που διατρέχει όλο το περιοδικό, την έμφαση δηλαδή στην σημασία και αναγκαιότητα της εκπαίδευσης (και αγωγής) των γυναικών.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

295537Το μυστηριώδες αίσθημα ή η συνείδησις Κυψέλη<p>Τχ. 4 (1845), σ. 143-144</p>

Πρόκειται για ένα ποίημα εννέα στροφών με ρομαντικό περιεχόμενο.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

305538Η ματαιότης Κυψέλη<p>Τχ. 4 (1845), σ. 145-149</p>

Άρθρο θρησκευτικού κυρίως περιεχομένου, αλλά και φυσιολατρικού. Αφόρμηση του άρθρου αποτελεί η δημιουργία του κόσμου από τον Πλάστη και προχωράει στην εξύμνηση της φύσης. Τέλος, καταλήγει στον ανώτερο σκοπό της παιδείας, ο οποίος πρέπει να είναι η αναζήτηση της αλήθειας και το να μη γίνεται η παιδεία μέσο κοινωνικής υπεροχής, γιατί έτσι η όποια παιδεία του ανθρώπου είναι μάταιη.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

315539Η ανατροφήΑπάτη Κυψέλη<p>Τχ. 5 (1845), σ. 150-167</p>

Στο διήγημα αυτό -μια διδακτική ιστορία- επισημαίνεται η χρησιμότητα/αναγαιότητα της εκπαίδευσης των γυναικών για να είναι αποτελεσματικές στο ρόλο τους στην ιδιωτική σφαίρα. Τη θέση της αυτή η συγγραφέας (εκδότρια) την προβάλλει μέσα από τις (αρνητικές) συνέπειες της μη απόκτησης των αναγκαίων εκπαιδευτικών εφοδίων, όπως και εκ του αντιθέτου, μέσα από την μεταμέλεια της κεντρικής ηρωίδας και την προσπάθειά της να αποκτήσει τα αγαθά της παιδείας/εκπαίδευσης, τα οποία από επιπολαιότητα είχε αρχικά απαξιώσει. Αντιθετικά, το θετικό παράδειγμα προβαλλεται μέσα από την ορφανή εξαδέλφη που μελετώντας γίνονται ικανή να ασκεί το επάγγελμα της κατοίκον δασκάλας σε ευγενείς οικογένειες και να κερδίζει αξιοπρεπώς τη ζωής της αλλά και την εκτίμηση του κοινωνικού περιγύρου. Το τελευταίο, ανδεικνύει και την κατάφαση της συγγραφέως στην βιοποριστική αξιοποίηση των εκπαιδευτικών εφοδίων (και για τις γυναίκες της αστικής τάξης) για την εξασφάλιση της ζωής τους στην περίπτωση μελλοντικών αρνητικών συγκυριών της ζωής.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

325541Ο ανθρώπινος βίος Κυψέλη<p>Τχ. 5 (1845), σ. 173-174</p>

Το άρθρο αναφέρεται στον καθημερινό αγώνα των ανθρώπων.

ΝαιΓαλλικήJacques-Bénigne Bossuet

Το κείμενο αναδημοσιεύεται από την Αποθήκη των Ωφέλιμων Γνώσεων (Αθήνα, τόμ. 2, τχ. 13 (1838), σ. 7). Πρόκειται για κείμενο (μάλλον απόσπασμα κειμένου) του Jacques-Bénigne Bossuet, το οποίο φέρει και στις δύο περιπρώσεις (δημοσίευση και αναδημοσίεσυη) την "υπογραφή" "ΒΟΣΣΟΥΕΤΙΟΣ", χωρίς να αναφέρεται ο/η μεταφραστής/τρια. Το ίδιο ακριβώς κείμενο/απόσπασμα κειμένου δημοσιεύεται εκ νέου στο περιοδικό Ευτέρπη [Ευτέρπη 2, τχ. 37 (1 Μαρτίου 1849): 311], με τίτλο "Η ταχύτης του ανθρωπίνου βίου", σε επιμελημένη καθαρεύουσα γλώσσα. Την μετάφραση, στην περίπτωση αυτή, υπογράφει η Πολυτίμη Κουσκούρη (με τα αρχικά Πη.Κ).

335542Ο ηθικός κώδηξ του Φραγκλίνου Κυψέλη<p>Τχ. 5 (1845), σ. 175</p>

Πρόκειται για τους δώδεκα (από τους δεκατρείς) κανόνες που κατέγραψε ο Βενιαμίν Φραγκλίνος (Benjamin Franklin) ως κανονισμούς-οδηγίες για την ίδια του τη ζωή.

ΝαιΓαλλικάBenjamin Franklin

Οι κανόνες αυτοί αναδημοσιεύονται από την Αποθήκη των Ωφέλιμων Γνώσεων (Αθήνα, τόμ. 2, τχ. 13 (1838), σ. 7). Δεν αναφέρεται μεταφραστής/στρια. Και στα δύο κείμενα (στην Αποθήκη των Ωφέλιμων Γνώσεων και στην Κυψέλη) παραλείπεται ο 12ος στη σειρά (από τους 13) κανόνες του Φραγκλίνου, η αγνότητα.

Επίσης δεν είναι γνωστή η έκδοση από την οποία μεταφράζεται. Η πρώτη έκδοση των τριών μερών (από τα 4) της αυτοβιογραφίας του (και επομένως και του 2ου μέρους στο οποίο βρίσκεται και καταγραφή των κανόνων ηθικής ζωής που έθεσε ο ίδιος για τον εαυτό του) γίνεται στην αγγλική (William Temple Franklin, Memoirs of the Life and Writings of Benjamin Franklin, London: Henry Colburn, British and Foreign Publik Library, 1818).

345543Αι γυναίκες, ο κλήρος και οι διδάσκαλοι Κυψέλη<p>Τχ. 5 (1845), σ. 174</p>

Το σύντομο αυτό άρθρο επισημαίνει την σπουδαιότητα των τριών κοινωνικο-επαγγελματικών "τάξεων", των γυναικών, του κλήρου και των δασκάλων, στη ζωή του ατόμου και των κοινωνιών, τονίζοντας ότι είναι λίγα τα έθνη στα οποία οι τρεις αυτές ομάδες είναι προικισμένες με την απαιτούμενη αρετή και ιδιαίτερα την απαιτούμενη παιδεία.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο. Είναι αναδημοσίευση από το περιοδικό Αποθήκη Ωφελίμων Γνώσεων (τόμ. 2, τεύχ. 23 (1838), σ. 172), όπου δημοσιεύεται επίσης ανυπόγραφο.

355544Ανδρός καθήκοντα Κυψέλη<p>Τχ. 5 (1845), σ. 176</p>

Το άρθρο αναφέρεται στη συζυγική ζωή. Περισσότερο, όμως, εστιάζει στους άνδρες και στον οικογενειακό-συζυγικό τους ρόλο. Καλεί τους άνδρες να σέβονται και να τιμούν τις συζύγους τους σε κάθε περίπτωση και να μην κάνουν κατάχρηση της ευγενικής γυναικείας φύσης.

ΝαιΙταλικήPellico Silvio

Πρόκειται για κείμενο που αναδημοσιεύεται από την Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων [τόμ. 1, τχ. 4 (1837), σ. 63].

Το κείμενο στην Αποθήκη των Ωφελίμων Γνώσεων φέρει την "υπογραφή" "ΣΙΛΒΙΟΣ ΠΕΛΛΙΚΟΣ", ενώ σημειώνεται ότι η μετάφραση είναι του "Δημητρίου Προύσης".

Η διαφορά στις δύο δημοσιεύσεις έγκειται στο γεγονός ότι στην Κυψέλη δημοσιεύεται ανυπόγραφο και χωρίς άλλη πληροφορία για τον συντάκτη, την πηγή, τον μεταφραστή ή για την προγενέστερη δημοσίευση.

365545ΑνατροφήΚυψέλη<p>Τχ. 6 (1845), σ. 177-182</p>

Ο/Η συντάκτης/τρια υιοθετώντας τις πλέον ριζοσπαστικές ιδέες του Διαφωτισμού, αναφέρεται σε μια γενική και καθολική εκπαίδευση. Μία εκπαίδευση που θα είναι κοινή για όλους, ανεξαρτήτως φύλου και κοινωνικής προέλευσης.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

375547ΑνατροφήΌνειρον δόξης Κυψέλη<p>Τχ. 6 (1845), σ. 197-207</p>

Πρόκειται για μία δημοσίευση διηγήματος του οποίου η συνέχεια δηλώνεται ότι ακολουθεί όμως στο σώμα των τευχών που έχουν εντοπιστεί με τη μέχρι στιγμής έρευνα δεν υπάρχει η συνέχεια του διηγήματος. Πρωταγωνιστούν η αγράμματη Δαρβοά και η ορφανή εγγονή της, η Κλάρα Θώμερ. Η γιαγιά πιέζει την καλλιεργημένη εγγονή να παντρευτεί έναν εξαίρετο για την ίδια και την εποχή νέο, για να τη δει αποκατεστημένη. Η Κλάρα αρνείται και λέει στη γιαγιά ότι οι δικαιολογίες για την άρνηση της θα δοθούν μέσα από την επιστολή που η ίδια θα στείλει στην έμπιστη γυναίκα-προξενήτρα, η οποία ήταν και φίλη της μαμάς της.

ΝαιΕλληνική

Ανυπόγραφο

Showing 1-1 of 1 item.

Συντάκτης/τρια του Κυψέλη

#Συντάκτης/τρια
1Σαμαρτ[σ]ζίδου, Ευφροσύνη
Showing 1-1 of 1 item.

Ιδιοκτήτης/τρια του Κυψέλη

#Ιδιοκτήτης/τρια
1Σαμαρτ[σ]ζίδου, Ευφροσύνη
Showing 1-1 of 1 item.

Είδος Περιοδικού

#ΈντυποΕίδος Περιοδικού
1ΚυψέληΓυναικείο Περιοδικό
Showing 1-1 of 1 item.

Εκδότης/τρια του Κυψέλη

#Εκδότης/τριαΈντυπο
1Σαμαρτ[σ]ζίδου, ΕυφροσύνηΚυψέλη